ĐINH BỘ LĨNH (924, Hoa Lư - 979, Hoa Lư, ẹni ọdun 55)

Deba: 898

     ĐINH BỘ LĨNH (924-979) (r. 968–979), ti a pe ni akọkọ Hinh Hoàn (桓 ¹), ni akọkọ Emperor Vietnam tẹle ominira ti orilẹ-ede kuro labẹ ofin ti Ijọba Hanani Gusu ti Ilu Ṣaina, bii oludasile ti igba diẹ Yninh Idile Oba ati nọmba pataki ninu idasile ti Ominira Vietnamese ati isokan oloselu ni ọgọrun ọdun 10. O sokan Vietnam nipa ṣẹgun awọn olori ogun ọlọtẹ mejila o si di akọkọ Emperor ti Vietnam. Lori igoke re, o fun lorukọmii orilẹ-ede naa I Cồ Việt. AlsoINH BỘ LĨNH tun ni a mọ bi Hinh Tiên Hoàng (丁 先 皇; ni itumọ ọrọ gangan “Đinh, olú ọba tó kọjá").

Aye ati iṣẹ

ĐINH BỘ LĨNH ni a bi ni 924 ni Hoa Lư (guusu ti Delta Odun Pupa, ni ohun ti o jẹ Ninh Bình Province loni). Dagba ni abule agbegbe lakoko ituka ti awọn Ijọba Tang ti Ilu Ṣaina iyẹn ti jẹ gaba lori Vietnam fun awọn ọgọrun ọdun,           ĐINH BỘ LĨNH di adari ologun agbegbe ni ọjọ ori pupọ. Lati akoko rudurudu yii, awọn akọkọ olominira Vietnamese farahan nigbati olori ogun Ngô Quyền ṣẹgun awọn Awọn agbara Han ti Gusu ni Ogun akọkọ ti awọn Odò Bạch Đằng ni 938. Sibẹsibẹ, awọn Ijoba Ngô jẹ alailera ati ailagbara lati ṣọkan ni iṣọkan Vietnam. Ni idojukọ pẹlu aiṣedede ile ti a ṣe nipasẹ idije ti awọn olori ogun ogun mejila fun iṣakoso orilẹ-ede naa, bakanna pẹlu irokeke ita ti o jẹ aṣoju nipasẹ Gusu Han, tí ó ka ara rẹ̀ sí ajogún sí ijọba atijọ ti Nan Yue iyẹn ko yika nikan gusu China ṣugbọn tun ni Bac Bo agbegbe of ariwa Vietnam, ĐINH BỘ LĨNH wa igbimọ kan lati ṣọkan iṣọkan awọn iṣelu Vietnamese. Lori iku ti o kẹhin Ngô ọba ni 965, o gba agbara ati da ijọba titun kalẹ ti olu ti eyiti o wa ni agbegbe rẹ ti Hoa Lư. Lati fi idi ofin rẹ mu ni ibatan si idile ti iṣaaju, o fẹ obirin kan ninu awọn Idile Ngô.²

        In awọn ọdun akọkọ ijọba rẹ, ĐINH BỘ LĨNH ṣọra pataki lati yago fun atako Gusu Han. Ni ọdun 968, sibẹsibẹ, o ṣe igbesẹ imunibinu ti gbigba akọle ti Emperor (Hoàng Đế) ati nitorinaa kede ominira rẹ lati Iyọlẹnu Kannada. O da awọn Yninh Idile Oba o si pe ijọba rẹ I Cồ Việt. Wiwa rẹ yipada, sibẹsibẹ, nigbati awọn alagbara Orin Oba ṣafikun Gusu Han ni 971. Ni 972, ĐINH BỘ LĨNH fi ararẹ fun pẹlu Orin nipa fifiranṣẹ iṣẹ oriyin lati ṣe afihan ibajẹ rẹ si Emperor Ṣaina. Emperor Taizu ti Orin paradà mọ awọn Alakoso Vietnam as Giao Chỉ Quận Vương (Ọba Giao Chi), akọle eyiti o ṣe afihan ibatan ti ẹkọ ti vassalage ni ifakalẹ si ijọba naa. Daradara mọ ti Ologun ti Orin le, ati ni itara lati daabo bo ominira orilẹ-ede rẹ, ĐINH BỘ LĨNH gba adehun ti kii ṣe ibinu ni paṣipaarọ fun awọn oriyin ti yoo san fun Kootu Ilu China ni gbogbo odun meta.

Awọn ibatan ajeji

      In ni afikun si iṣakoso awọn ibatan pẹlu China, ĐINH BỘ LĨNH fi agbara ṣe atunṣe iṣakoso ati awọn ologun ti Vietnam lati le mu awọn ipilẹ ti ipinle tuntun lagbara. O ṣeto ile-ẹjọ ọba kan ati ipo-ọna ti awọn oṣiṣẹ ilu ati ti ologun. ĐINH BỘ LĨNH tun ṣe agbekalẹ eto idajọ ti o nira ninu eyiti o jẹ ijiya ọta nipa jijẹ ninu ikoko kan ti epo sise tabi nipa jijẹ ẹyẹ kan ti o wa ni agọ, lati pese idena fun gbogbo awọn ti o halẹ aṣẹ tuntun ni ijọba naa.

Ipaniyan ti Đinh Bộ Lĩnh

       Hbi o ti wu ki o ri, Ijọba Đinh Bộ Lĩnh ko pẹ. Ni ọdun 979, oṣiṣẹ ile-ọba kan, ti atilẹyin nipasẹ ala, pa awọn mejeeji Hinh Bộ Lĩnh ati akobi re Hinh Liễn nígbà tí w weren sùn ní àgbàlá ààfin. Ti mu apaniyan ni kiakia ati pa nipasẹ gbogbogbo Nguyễn Bặc. BỘ LĨNH ni ọmọkunrin ọmọ ọdun mẹfa ti o ye Dinh Phe De.

        The Idile orin fẹ lati lo anfani ipo rudurudu ninu I Cồ Việt lati le tunto Iṣakoso China lori orilẹ-ede naa, o si ran ọmọ-ogun kan lati gbogun ti wọn Vietnam. Ninu aawọ yii, LÊ HOÀN, adari agba ni Ẹgbẹ ọmọ ogun Đinh Bộ Lĩnh, tẹ ipo igbale agbara, o gba ọba ọmọ ọba ni ipo, mu awọn alatako rẹ kuro ni kootu, o si wọ inu awọn ibatan ti ko tọ pẹlu Empress Dowager Dương Vân Nga. LÊ HOÀN ṣẹgun awọn Ayabo orin, kede ara rẹ Emperor, ati ipilẹ awọn Tete idile Lê. O tesiwaju lati pe orilẹ-ede naa “I Cồ Việt. "

jo

1.  TRẦN TRỌNG KIM sọ ninu Việt Nam sử lược: "Có sách chép rằng Đinh Tiên-hoàng tên là Hoàn 桓, chứ không phải là Bộ Lĩnh. Bộ Lĩnh là một tước quan của Trần Lãm phong cho Đinh Hoàn. Nhưng xét trong ”Khâm-định Việt-sử” và các sách khác thì thấy chép Đinh bộ Lĩnh chứ không thấy Đinh Hoàn. Vậy nay cứ theo sách Khâm-định má chép. "(Gẹgẹbi awọn iwe kan, orukọ atilẹba Đinh Bộ Lĩnh ni ()
2. HỮU NGỌC. Ririn kiri nipasẹ aṣa Vietnam 2004 - Oju-iwe 393: “Nguyễn Bặc… ati awọn ara ilu ti o ṣe iranlọwọ Đinh Bộ Lĩnh fi opin si akoko aiṣododo ti Awọn olori ogun Mejila ṣaaju Ijọba Đinh. "
3. The article nipa Hinh Bộ Lĩnh on Awọn imọ-ẹrọ.free.fr

ALAYE :
Urces Awọn orisun:  wikipedia.com.
'  Akọle akọsori, awọn iwe-ọrọ, oke nla, igboya, awọn ọrọ italic, ifihan sepia ifihan ti ṣeto nipasẹ Ban Tu Thư - juhdiavietnamhoc.com

BAN TU OHUN
6 / 2021